Geïnspireerd door het initiële engagement van Greta Thunberg was de Belgische jeugd de eerste om op te roepen tot schoolstakingen voor het klimaat, al snel gevolgd door jongeren over heel de wereld. Hebben deze schoolstakingen van de ‘klimaatjongeren’ een impact gehad op de publieke belangstelling voor klimaatverandering? Een jaar na de start van de globale jongerenacties is het een mooi moment om dit van naderbij te bekijken, dachten onderzoekers van verschillende onderzoeks-instituten wereldwijd, die zich richten op de klimaatproblematiek.

(Bron: Facebookpagina Rise Up Forum)
In een korte bijdrage in het vaktijdschrift ‘Global Change Biology’ presenteerden ze hun analyse. De onderzoekers zochten op hoeveel keer zoektermen zoals ‘climate change’, ‘global warming’, ‘climate emergency’, ‘climate crisis’ en ‘climate action’ in de zoekrobot Google werden ingegeven.
Uit hun opzoekwerk blijkt dat de interesse in het onderwerp sterk toenam tijdens en na de eerste twee ‘global school strikes’, in de eerste helft van 2019. Een interessante vaststelling is ook dat zoekacties naar de term ‘klimaatopwarming’ nagenoeg constant bleven, terwijl de interesse in termen als ‘klimaatcrisis’, ‘klimaatactie’ en ‘klimaatnoodtoestand’ vergroot.
Dit lijkt erop te wijzen dat er een groeiende interesse is voor de ernst van het klimaatprobleem én voor de mogelijke oplossingen, en dat die interesse deels wordt gewekt door de acties van de jongeren. Uit een parallelle analyse van de media-aandacht (op basis van data van het ‘Media and Climate Change Observatory’), blijkt dat ook de wereldwijde aandacht van radio, televisie en kranten sinds midden 2018 verdubbeld is.

Figuur uit het artikel in Global Change Biology. De interesse in klimaatgerelateerde zoektermen piekte bij de wereldwijde schoolstakingen (grafiek bovenaan). Ook de media besteden steeds meer aandacht aan de problematiek (grafiek onderaan).
Bron: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/gcb.14978
De onderzoekers benadrukken dat het om een ruwe analyse gaat (waarbij naar correlaties en niet naar statistisch onderbouwde oorzakelijke verbanden wordt gezocht), maar de trends lijken voor zich te spreken. De acties van de jonge klimaatactivisten wereldwijd hebben een grote interesse in het klimaat teweeggebracht, en er zijn voorlopig geen indicaties dat de trend omkeert. Ook Belgische klimaatwetenschappers ervaren een steeds grotere publieke vraag naar informatie omtrent de menselijke impact op het klimaat, wat de inspiratie vormde voor Scientists4climate.
De auteurs van het artikel benadrukken de belangrijke rol die de activisten kunnen spelen bij het teweegbrengen van politieke en maatschappelijke verandering. Ze wijzen er daarnaast ook op dat wetenschap cruciaal is om een objectief inzicht te krijgen in de oorzaken en de gevolgen van de klimaatverandering. Wetenschap op zich kan echter geen politieke veranderingen teweegbrengen: daarvoor zijn maatschappelijke bewegingen, die steunen op een correcte wetenschappelijke basis, absoluut noodzakelijk.
Wetenschappers moeten zich daarom blijven inzetten voor een duidelijke en begrijpelijke publieke communicatie omtrent de nieuwste klimaatwetenschap, en omtrent oplossingen voor de klimaatcrisis. Deze informatie kunnen activisten, maar zeker ook politici en bedrijfsleiders, gebruiken om onderbouwde oplossingen voor de crisis op de rails te zetten.
Met onze blogposts proberen wij alvast het goede voorbeeld te geven.
Eric Struyf, Sara Vicca, Ivan Janssens, Marilyn Roland en Joke Van den Berge