Brief aan klimaatjongeren

N.a.v. de positieve respons op deze blog, werd een aangepaste versie van deze brief als open brief gepubliceerd (30/1/2019; www.scientists4climate.be), ondertekend door meer dan 3500 academici van verschillende wetenschapsinstellingen. Daar is ook extra  informatie te vinden i.v.m. klimaat en klimaatgerelateerde activiteiten. Daarnaast kan je scientists4climate nu ook volgen via de nieuwe facebook pagina.

Wetenschappers hebben terug hoop. En dat is dankzij jullie, de duizenden scholieren die massaal de straat op trekken om meer klimaatambitie te eisen. Want jullie hebben gelijk: de klimaatmaatregelen moeten dringend versterkt worden om klimaatverandering binnen de perken te houden, zodat de kinderen van vandaag en morgen een leefbare wereld  behouden!

We spraken enkelen van jullie en hoorden dat er nog heel wat vragen zijn omtrent klimaatverandering en over wat er precies moet gebeuren om klimaatverandering tegen te gaan. In deze brief bezorgen wij alvast enkele wetenschappelijk onderbouwde antwoorden om jullie extra houvast te bieden.

—————-

VRAAG: Warmt de aarde op?

ANTWOORD: Ja! Gemiddeld is de wereldwijde temperatuur nu al met bijna 1 °C gestegen (dit is ten opzichte van de gemiddelde temperatuur tussen 1951 en 1980).

—————-

VRAAG: Is de rol van de mens in de huidige klimaatverandering wetenschappelijk bewezen?

ANTWOORD: Ja, ook dat is onomstotelijk bewezen. Zo goed als 100% van de waargenomen opwarming is te wijten aan menselijke activiteiten.

—————-

VRAAG: Zijn de gevolgen echt zo erg?

ANTWOORD: Al bij de huidige opwarming van ‘slechts’ 1°C worden we geconfronteerd met toenemende en sterkere natuurrampen zoals hittegolven, droogtes en extreme stormen. Naarmate de aarde verder opwarmt komen er meer en hevigere rampen. Bovendien is de kans groot dat wanneer de opwarming boven 2°C gaat, de natuur zelf  broeikasgassen begint af te geven, waardoor de klimaatopwarming zichzelf zal versterken. Een soort sneeuwbaleffect dus waardoor het nog veel warmer wordt.

—————-

VRAAG: Wat moet er dan gebeuren?

ANTWOORD: Er moeten NU onmiddellijk drastische en structurele maatregelen genomen worden. Om klimaatopwarming te beperken tot 2°C moet onze CO2 – uitstoot met ongeveer 25% afnemen tegen 2030, en met 85% tegen 2050. Om onder 1.5°C te blijven, moet de uitstoot tegen 2050 zelfs netto gelijk zijn aan nul.

—————-

VRAAG: Kan dat wel, de temperatuurstijging onder 2°C houden?

ANTWOORD: De kennis en technologieën die hiervoor nodig zijn bestaan al. Het vereist nu in de eerste plaats de politieke moed om voluit in te zetten op de overgang (transitie) naar een maatschappij zonder broeikasgas-uitstoot. Deze investering biedt bovendien de kans op positieve verandering op allerlei andere vlakken. Denk bijvoorbeeld maar aan zuiverdere lucht en voldoende voedsel en drinkbaar water voor iedereen.

—————-

VRAAG: Doen we nog niet genoeg dan?

ANTWOORD: Nee! De CO2 – uitstoot neemt wereldwijd nog steeds toe – we stoten dus niet minder uit, maar elk jaar meer en meer. Het omgekeerde van wat er moet gebeuren. Bovendien liggen de voorgestelde beleidsmaatregelen nog mijlenver van wat nodig is om de uitstoot drastisch te verminderen, en dat geldt zowel op lokaal als op Belgisch, Europees en globaal niveau. Met de voorstellen die momenteel op tafel liggen, stevent de wereld af op zo’n 3°C opwarming tegen het eind van de eeuw. Dat klinkt misschien weinig maar is catastrofaal.

—————-

VRAAG: Zijn al die maatregelen voor het klimaat niet slecht voor de economie?

ANTWOORD: Nee, integendeel! De kosten van niets doen liggen vele malen hoger dan de investeringen om de uitstoot sterk te laten afnemen. Niets doen leidt tot enorme kosten, onder andere door schade van overstromingen, stormen en bosbranden. Extreme droogtes en daaruit volgende voedseltekorten zullen sociale onrust en grote migratiegolven op gang brengen. De overgang naar een uitstootvrije maatschappij daarentegen is economisch veel voordeliger en brengt ook extra jobs mee. Bovendien bedragen subsidies voor fossiele brandstoffen wereldwijd jaarlijks 530 miljard dollar. Als dit geld zelfs maar gedeeltelijk en geleidelijk gebruikt wordt om de overgang naar een CO2 – uitstootvrije maatschappij te bekostigen, geraken we al heel ver.

—————-

VRAAG: Wat kan ik doen?

ANTWOORD: Het grootste effect bereik je door wat jullie nu doen: het debat blijven aangaan en actie blijven voeren voor politieke en sociale verandering. Voor een individu hebben stoppen met het eten van vlees en het vliegtuig vermijden de grootste impact op de uitstoot van broeikasgassen.

—————-

VRAAG: Wat moet de overheid doen?

ANTWOORD: Eis dat de nodige maatregelen getroffen worden om een afname van de uitstoot te verkrijgen die minstens overeenkomt met de 2°C-doelstelling (en liefst streven naar <1.5°C opwarming). Dit zal enkel mogelijk zijn als onder andere

  • de voorziening van hernieuwbare energie snel en sterk wordt uitgebouwd
  • woningen en gebouwen energiecentrales worden in plaats van energieverslinders
  • de mobiliteit hervormd wordt (alle transport elektrisch maken én alternatieven voor de auto voorzien)
  • ontbossing hier en elders wordt tegengegaan en bomen worden aangeplant waar mogelijk,
  • ook de schade die berokkend wordt door de enorme veestapel zal aangepakt moeten worden.

Het is hoog tijd voor verandering. En om alles te veranderen, hebben we iedereen nodig! Het is een én-én-én-én verhaal, dat enkel kan slagen wanneer politieke maatregelen en gedragsveranderingen hand in hand gaan.

#scientists4climate

Sara Vicca, Ivan Janssens, Eric Struyf, Tom Cox, Hans De Boeck, Joke Van den Berge en Jasper Bloemen

Met de steun van:

Dimitri Van Pelt, Jan Staes, Ken Schoutens, Kerst Buis, Thi Minh Tu Nguyen, Frank Adriaensen, Freddy Dardenne, Brigitte Heylen, Charlotte Van Moorleghem, Frederik Van de Perre, Thierry Backeljau, Willem-Jan Emsens, Erik Matthysen, Nathalie Brenard, Melanie Verlinden, Laura Broeckx, Bram Vanden Broecke, Gaby Deckmyn, Joachim Mariën, Matteo Campioli, Leandro Van Langenhove, Laurine Burdorf, Diederik Strubbe, Bert Gielen, Marilyn Roland, Lodewijk Lefevre, Katrien Sprangers, Johnny Teuchies, Niki Leblans, Arne Ven, Peter Aerts, Lieven Bervoets, Marjolein Van Ginneken, Eva Van Wassenhove, Stefanie Lahaye, Els Prinsen, Niel Verbrigghe, Peter Scheys, Lucia Fuchslueger, Erik Verbruggen, Naomi Claeijs, Annelies Broeckx, Miguel Portillo Estrada, Louis Beyens, Joanna Horemans, Job Aben, Maya Verlinden, Gudrun De Boeck, Maarten Op de Beeck, Johan De Gruyter,  Gerrit T.S. Beemster, Willem H. De Smet, Frits De Vree, Anneleen Rutten, Herwig Leirs, Dante Horemans, Maaike Griffioen, Chunping Mei, Bert Teunkens, Thorsten Rumpf, Fana Michilsens, Jonas Schoelynck, Olivier Gourgue, Jesper van Dijk, Arne Iserbyt, Joris Elst, Natalie Van Houtte, Filip Meysman, Jonas Verspeek, Katrien Van der Biest, Han Asard, Lucia Vergauwen, Brigitte Vernaet, Sam Franquet, Nicky Staes, Jan-Willem Wolters, Tom Van Engeland, Els De Roeck, Silvia Hidalgo Martinez, Marcel Eens, Jasmijn Daans, Jana Goyens, Pierre Huyghe, Stijn Temmerman, Annelies Boerema, Rosanne Reitsema, Mariëlle Kaashoek, Gilles De Meester, Kevin Van Sundert, Wendt Müller, Dieter Heylen, Josie Meaney, Luc De Bruyn, Rudy van Diggelen, Stijn Baeten, Stefan Van Damme, Ivan Nijs, Erik Verheyen, Rianne Pinxten, Jonas Lembrechts, Martijn Van Roie, Stefan Vanbeveren, Dirk De Vos, Bieke Rutten, Lore Verryckt, Raoul Van Damme, Patrick Meire, Miro Demol, Ronny Blust, Glenn Borgmans, Kristine De Schamphelaere, Tim De Meulder, Tom Maris

Universiteit Antwerpen, Departement Biologie

17 gedachtes over “Brief aan klimaatjongeren

  1. Is het een zinvolle maatregel te eisen dat Europa stopt met het afval uit te besteden aan arme landen? Ik denk aan de vervuilende vrachtwagens of auto’s die naar Afrika gaan, de plastiek en oude electronica ets.?

    Like

    1. Een minder consumptiegerichte maatschappij, waarin rijkere landen hun afvalprobleem niet langer afschuiven op minder gegoede landen, zou zeker een sterke verbetering zijn op verschillende vlakken. Voor het klimaatprobleem is dit wel niet meteen een sterke oplossing. Hier zullen we moeten mikken op een totaalomslag in o.a. de manier waarop we onze energie opwekken (koolstofneutraal), waarop we omgaan met ecosystemen (vb. bossen beschermen en heraanplanten) en waarop we consumeren (vb. minder vlees consumeren, producten hergebruiken). Een circulaire economie waarbij afval niet meer bestaat en problemen niet afgeschoven worden op anderen of op toekomstige generaties, maakt deel uit van dit plaatje.

      Like

  2. Ik ben heel milieubewust, maar vindt de promotie van elektrisch vervoer niet zo’n goed idee… De batterijen in elektrische wagens zijn ook zeer schadelijk om te maken en af te breken. Daarentegen lijkt het mij beter dat we vollenbak investeren in alternatieven zoals rijden op waterstof of LPG, iets wat vandaag absoluut mogelijk is maar niet gepromoot wordt.

    Like

    1. Dit is een terechte bezorgdheid, maar de oplossing hiervoor is niet om geen batterijen te produceren, maar om ze op een duurzame manier te produceren, en de metalen ook maximaal te recycleren (wat technisch gezien zeer goed mogelijk is).
      Waterstof zal mogelijk ook een rol spelen in de toekomst, vooral voor energieopslag. Bij de energieomzetting gaat echter zowat 50% van de energie verloren, wat in het nadeel speelt van waterstof als autobrandstof.
      LPG en CNG zijn fossiele brandstoffen, waar we van af moeten (zelfs al stoten ze minder uit dan een diesel- of benzinewagen).

      Like

  3. Ik vind het heel tof dat jongeren zich inzetten .Ik ben 57 jaar en fiets nog alle dagen 8km naar het werk en terug zonder electrische ondersteuning Ik vind het zielig dat er te veel electrische fietsen. Maar om zelf ook een goed voorbeeld te geven .laat ons allen eens een televisie of computervrije avond inlassen ,een smartphone of iPhone kan ook wel eens 24 uur worden opgeborgen .een mooi boek of een gezelschapsspel is ook de moeite waard

    Like

  4. Waarom gaan de universiteiten en de hogescholen vrijwilig/gratis te weinig naar middelbare en lager scholen om de klimaat problematiek aan te kaarten?
    Waarom hoor je de Universieteiten en hogescholen te weinig in de grote-media om te debateren over het climaat en de oplossingen die er zijn en mogelijk zijn?
    Waarom komen de Universiteiten en hogescholen met geen nieuwe reeks aan tv-programes waar klimaat wordt uitgeld.
    Waarom doen ze geen optreden, waar liederen een diepere betekenis hebben?
    Waarom hoor je geen muisicals over de problematiek?
    De politieke wereld heeft jullie nodig , ook al zullen ze het niet zeggen. Ze hebben jullie nodig, want zonder jullie gaat hen niet lukken.
    Leer hen op nieuw less is more. 😉
    Save the Earth

    Like

  5. Klaar en duidelijk artikel. Alleen denk ik dat we meer de positieve uitkomsten van het verhaal moeten schetsen wanneer we nu handelen. Wat vaak vergeten wordt in het hele debat zijn de structurele oplossingen die geen wonderbaarlijke nieuwe technologie veriesen. Maar wel visie en politieke beslissingen voor de lange termijn.
    Bvb: Wanneer we de vleesconsumptie zwaar ontmoedigen en overschakelen op een voornamelijk plantaardig dieet komt er een gigantische oppervlakte aan land vrij (maisvelden, weiden en hooilanden) waar we de natuur haar gang kunnen laten gaan.(voor wie het nog niet weet, natuur/bossen/graslanden slaan co2 op) Ook de akkerrranden (5procent van het totale areaal) dienen terug aan de natuur overgelaten worden. Tussen die nieuwe natuur kunnen we dan fietssnelwegen aanleggen die alle steden en dorpen op een zeer bereikbare afstand met mekaar verbinden en dat staat dan weer garant voor minder auto’s op de baan en een veiliger verkeer.
    We moeten de balans herstellen. Net daarom is het belangrijk dat we zoveel mogelijk land teruggeven. Hoe mooi zou Vlaanderen (en bij uitbreiding de wereld) wel niet zijn? Kan iemand daar een kaart van maken? Belgie, het wielerland? Of zie ik dit verkeerd?
    We moeten durven dromen! REWILD THE WORLD!

    Like

  6. Ik zou eigenlijk eens een afdoend antwoord willen op mijn vragen ivm het gebruik van zeldzame stoffen/metalen in veel groene technologie en hoe deze ontgonnen worden.
    1) Lithium, nikkel en kobalt vb is veel meer nodig in de toekomst voor (auto-)batterijen, maar de winning is enorm milieuvervuilend en gebeurt vaak in Afrika door kinderarbeid. Wat is de reactie van “groen” hierop? Wordt hier iets aan gedaan?
    2) Enorm veel van onze technologie eindigt nog altijd in Afrika. Wanneer gaat de EU (of België) hier eens op ingrijpen?

    En een bijkomende vraag: waar zitten de “klimatologen” ? Ik vind het bizar dat deze site/initiatief komt van de biologen. Toch wel markant.

    Like

  7. Eigenaardig dat we nooit echte klimaatwetenschappers horen. Geen door de overheid betaalde ambtenaren, maar echte klimaatwetenschappers die discussiëren op basis van cijfers en waarnemingen, niet op basis van resultaten van computermodellen die al meer dan tien jaar op rij bewijzen dat ze er compleet naast zitten.

    Volgens de officiële website http://www.klimaat.be van de federale overheid is de globale wereldtemperatuur sinds 1880 met 0,85 °C gestegen. Hoe meet je dat ??

    Sindsdien is de wereldbevolking vervijfvoudigd, zijn er auto’s, vliegtuigen, boten en is er centrale verwarming. En wij maken ons druk over een een thermometer die 0,85 ° meer aangeeft dan 139 jaar geleden ??

    Sorry maar als nuchtere ingenieur komt mij dit als lachwekkend over. Jullie zullen echt met betere cijfers moeten afkomen en vooral met veel betere argumenten.

    Like

  8. Stop met online verkoop .Onze wegen zitten overvol met vrachtwagens die rijden van punt A naar B meestal met karton dozen van goederen die worden terug gestuurd die niet passen of beschadigd zijn .En dat te koste van onze lokale winkels die alsmaar meer leegstand teweegbrengen ,Ook de enorme klimaat schade bij het verwerken en recycleren van al dat karton de miljoenen liters water die daar aan verloren gaan. Klanten rijden constant rond om pakjes aftehalen en terug te sturen .Online is enkel goed voor administratieve zaken en niets anders.

    Like

  9. Meer mediteren en spirituele boeken lezen.Andere gedachten krijgen en alternatieve geneeswijzen onderzoeken.Schoonheid ondekken in kunst .muziek creatief zijn.Minder behoefte aan comfort en consumeren.Fietsen en biologisch eten.Joggen en lezen.Het universum ondekken en bestuderen.Dat probeer ik te doen en zo ben ik milieubewust en leef ik zuinig.

    Like

  10. Zijn er mogelijkheden (technologische) die de effecten van klimaatopwarming kunnen terugdraaien moesten we te laat komen. Ik besef dat dit heel veel geld zou kosten maar ben benieuwd of we (in het catastrofale geval we te laat zijn) de negatieve effecten kunnen terugdraaien.

    Like

  11. Helaas kun je je vliegreis niet compenseren door minder dierlijke producten te gebruiken. Effect zeer klein. Als je 50% minder vlees, zuivel en eieren zou eten dan dit scheelt dit 2,5 tot 4% (Cijfers Planbureau voor de leefomgeving). Bij dieren praat je echter over korte CO2 kringloop (een koe eet gras, stoot methaan uit, wordt omgezet in CO2, wordt opgenomen door het gras, wordt gegeten door de koe). Zolang dit in evenwicht is, is er helemaal geen sprake van een probleem. Evenwicht wordt echter verstoord door enorme gebruik van fossiele brandstoffen.
    De landbouwsector zit nu al op een CO2 reductie van 20%. Terwijl het bij de luchtvaart met maar liefst 145% is toegenomen.
    Inkrimpen veestapel is dus een schijnoplossing (aantal koeien is trouwens al gekrompen van 2,5 miljoen in 1980 naar 1,6 miljoen nu. Dus hoezo veroorzaken zij het probleem?). Het is kiezen voor de makkelijkste weg zodat je jezelf geen luxe hoeft te ontzeggen. Door negatief gedrag (vliegen, autorijden, wegwerpconsumptie, e.d.) goed te praten door vegetarisch te worden is dus zo hypocriet als maar kan.
    De landbouwsector gaat zijn verantwoording wel nemen. Ipv de gestelde 25% reductie, gaat de sector voor 30%!
    Ik zou zeggen daag de andere sectoren uit om ook de normen te halen. Dan heb je pas echt wat gewonnen.

    Succes bij Rutte

    Like

  12. Vld Vlaanderen, wil de diesel en benzine wagens vervangen door elektrische wagens maar dat zal zeker de files niet oplossen enkel en alleen maar vergroten en staan we met een platte batterij in de files. Een elektrische wagen dat niet rijd laat geen batterij op.

    Like

Geef een reactie op Bijt vera Reactie annuleren